LA PIZARRA, EL PIZARRÍN Y LAS LECTURAS DE ESCUELA
May 31 2017

POR JOSÉ ANTONIO FIDALGO SÁNCHEZ, CRONISTA OFICIAL DE COLUNGA (ASTURIAS)

Pues quién lo iba a pensar, pero resulta que son muchos los que me piden «contar cosas de entonces», sin concretar que es ese «entonces» y qué cosas desean recordar.

Como yo, nacido en 1939, viví mis primeros años escolares en plena dictadura-dura (pero que, por niño, no me enteraba de nada) pues, eso, a aprender con la maestra de mi pueblo, San Juan de Duz (Colunga-Asturias), que se llamaba doña Aurora y era todo bondad… y, ¡cómo no !, con las «picardías» que nos enseñaban «los mayores».

La escuela de San Juan era unitaria (niños y niñas, desde los 5 años hasta los 12 o 14) y doña Aurora tenía que atender y enseñar a todos alternando entre hacer «palotes» en el cuaderno, cuentas en la pizarra, cantar la tabla de multiplicar, estudiar lengua, historia, geografía, catecismo… y qué se yo cuántas cosas más.

La pizarra era una lasca rectangular, pulimentada, de pizarra, enmarcada en madera, y en la que se escribía con un pizarrín (los había duros y blandos, que llamaban de manteca).

Para borrar se escupía un poco de saliva y se «pasaba un trapín» limpiador (hecho en casa, claro está).

Los mayores nos enseñaban «picardías», que casi nunca entendíamos, pero que nos hacían mucha gracia. Por ejemplo este cantar de doble interpretación:

«Los hermanos Pinzones
eran unos ma… (-rineros),
que se fueron con Colón
que era todo un ca…(-ballero).

Y se fueron a Calcuta
en busca de alguna p… (-laya)
Y los indios motilones
les cortaron… (la retirada)».

En la escuela, y adecuados a cada edad, la maestra nos mandaba leer poesía, lecturas… como muy sencillas y formativas.

Yo recuerdo poesías que leí (y aprendí) de grandes poetas, hoy desconocidos para los estudiantes, no ya de bachillerato, sino también de Universidad.

Valga como ejemplo este soneto satírico de Manuel del Palacio y Simó (1831-1906), que vivió durante muchos años en Galicia y del que escribió Clarín esta broma : «En España, por este orden, hay dos poetas y medio: Campoamor, Núñez de Arce y Palacio».

El soneto se titula «DE MADRUGADA «.

Esté incluido en el libro INGENUIDADES, editado en Barcelona en 1939.- Poseo el ejemplar que ofrezco en la foto.

«¡Con qué placer el labrador honrado,
al mirar que la aurora le acaricia,
del trabajo se entrega a la delicia
sin tener otro afán ni otro cuidado!

¡Con qué placer el navegante osado,
que del viento la ráfaga codicia,
de la lumbre del sol, siempre propicia,
goza el primer destello nacarado!

¡Con qué placer absorben los rosales
las perlas, cuyo número infinito
del reciente chubasco, dan señales!

¡Con qué placer despierta el pajarito!
Y yo, ¡CON QUÉ PLACER EN HORAS TALES
ACOSTUMBRO A DORMIR COMO UN BENDITO!»

¡Felices recuerdos!

Y es que «los mayores» somos como el «ABUELO CEBOLLETA»: disfrutamos con el pasado para no sufrir con el presente.

Add your Comment

Calendario

marzo 2025
L M X J V S D
 12
3456789
10111213141516
17181920212223
24252627282930
31  

Archivos

Elegir el mes
  • Elegir el mes
  • marzo 2025  (81)
  • febrero 2025  (350)
  • enero 2025  (412)
  • diciembre 2024  (392)
  • noviembre 2024  (403)
  • octubre 2024  (413)
  • septiembre 2024  (274)
  • agosto 2024  (294)
  • julio 2024  (465)
  • junio 2024  (457)
  • mayo 2024  (481)
  • abril 2024  (433)
  • marzo 2024  (500)
  • febrero 2024  (400)
  • enero 2024  (463)
  • diciembre 2023  (474)
  • noviembre 2023  (463)
  • octubre 2023  (461)
  • septiembre 2023  (416)
  • agosto 2023  (420)
  • julio 2023  (410)
  • junio 2023  (433)
  • mayo 2023  (460)
  • abril 2023  (478)
  • marzo 2023  (476)
  • febrero 2023  (428)
  • enero 2023  (433)
  • diciembre 2022  (441)
  • noviembre 2022  (400)
  • octubre 2022  (404)
  • septiembre 2022  (421)
  • agosto 2022  (413)
  • julio 2022  (434)
  • junio 2022  (429)
  • mayo 2022  (436)
  • abril 2022  (451)
  • marzo 2022  (440)
  • febrero 2022  (402)
  • enero 2022  (402)
  • diciembre 2021  (406)
  • noviembre 2021  (402)
  • octubre 2021  (373)
  • septiembre 2021  (336)
  • agosto 2021  (318)
  • julio 2021  (307)
  • junio 2021  (292)
  • mayo 2021  (288)
  • abril 2021  (264)
  • marzo 2021  (274)
  • febrero 2021  (266)
  • enero 2021  (280)
  • diciembre 2020  (300)
  • noviembre 2020  (252)
  • octubre 2020  (281)
  • septiembre 2020  (264)
  • agosto 2020  (290)
  • julio 2020  (353)
  • junio 2020  (375)
  • mayo 2020  (428)
  • abril 2020  (389)
  • marzo 2020  (375)
  • febrero 2020  (399)
  • enero 2020  (386)
  • diciembre 2019  (393)
  • noviembre 2019  (472)
  • octubre 2019  (392)
  • septiembre 2019  (377)
  • agosto 2019  (374)
  • julio 2019  (451)
  • junio 2019  (427)
  • mayo 2019  (447)
  • abril 2019  (471)
  • marzo 2019  (634)
  • febrero 2019  (589)
  • enero 2019  (639)
  • diciembre 2018  (248)
  • noviembre 2018  (332)
  • octubre 2018  (334)
  • septiembre 2018  (200)
  • agosto 2018  (157)
  • julio 2018  (238)
  • junio 2018  (234)
  • mayo 2018  (208)
  • abril 2018  (262)
  • marzo 2018  (257)
  • febrero 2018  (228)
  • enero 2018  (333)
  • diciembre 2017  (265)
  • noviembre 2017  (309)
  • octubre 2017  (362)
  • septiembre 2017  (318)
  • agosto 2017  (253)
  • julio 2017  (270)
  • junio 2017  (338)
  • mayo 2017  (322)
  • abril 2017  (301)
  • marzo 2017  (355)
  • febrero 2017  (378)
  • enero 2017  (333)
  • diciembre 2016  (439)
  • noviembre 2016  (616)
  • octubre 2016  (417)
  • septiembre 2016  (283)
  • agosto 2016  (269)
  • julio 2016  (270)
  • junio 2016  (390)
  • mayo 2016  (420)
  • abril 2016  (398)
  • marzo 2016  (368)
  • febrero 2016  (385)
  • enero 2016  (367)
  • diciembre 2015  (396)
  • noviembre 2015  (328)
  • octubre 2015  (364)
  • septiembre 2015  (285)
  • agosto 2015  (260)
  • julio 2015  (281)
  • junio 2015  (293)
  • mayo 2015  (283)
  • abril 2015  (303)
  • marzo 2015  (347)
  • febrero 2015  (326)
  • enero 2015  (333)
  • diciembre 2014  (355)
  • noviembre 2014  (391)
  • octubre 2014  (380)
  • septiembre 2014  (226)
  • agosto 2014  (177)
  • julio 2014  (200)
  • junio 2014  (234)
  • mayo 2014  (281)
  • abril 2014  (299)
  • marzo 2014  (267)
  • febrero 2014  (284)
  • enero 2014  (244)
  • diciembre 2013  (209)
  • noviembre 2013  (246)
  • octubre 2013  (232)
  • septiembre 2013  (209)
  • agosto 2013  (180)
  • julio 2013  (219)
  • junio 2013  (107)
  • abril 2013  (1)
  • enero 2013  (1)
  • junio 2012  (1)
  • diciembre 2011  (1)
  • noviembre 2011  (4)
  • marzo 2010  (2)
  • febrero 2010  (1)
  • marzo 2008  (105)
  • febrero 2008  (67)
  • enero 2008  (68)
  • diciembre 2007  (48)
  • noviembre 2007  (27)
  • octubre 2007  (31)
  • septiembre 2007  (17)
  • agosto 2007  (22)
  • julio 2007  (8)
  • junio 2007  (5)
  • mayo 2007  (22)
  • abril 2007  (30)
  • marzo 2007  (14)

UN PORTAL QUE CONTINÚA ABIERTO A TODO EL MUNDO